- In september 2019 lanceerde vermogensbeheerder Beyond Investing het beursgenoteerde beleggingsfonds VEGN ETF.
- Sinds de start heeft het ‘vegan’ beleggingsfonds beter gepresteerd dan de brede S&P 500-index.
- Oprichter en fondsmanager Claire Smith legt uit met welke beleggingskeuzes ze topresultaten heeft behaald.
Toen de beurs van New York in 2019 werd verrijkt met een nieuw beleggingsfonds, dat met de afkorting VEGN op de markt kwam, leidde dat tot flink wat commentaar van beursexperts. Het US Vegan Climate exchange-traded fund stelt zich ten doel om een duurzaam alternatief te bieden voor de brede S&P 500-index, met klimaatbewuste en sociaal verantwoorde beleggingskeuzes.
Het beleggingsfonds is in de markt gezet als ETF, ofwel exchange traded fund, maar is niet een indexfonds in de klassieke zin van het woord. De Vegan ETF is een zogenoemde ‘exotische’ ETF en heeft een eigen selectie van aandelen die niet een-op-een een klassieke aandelenindex nabootst.
Lees hier meer over de karakteristieken van ETF’s: 10 vragen over beleggen in ETF’s, hét must-have product voor elke particuliere belegger
Bij de lancering van Vegan ETF vroegen veel analisten zich af hoe de beleggingsresultaten zouden uitpakken van een beleggingsfonds dat zich richt op grote beursgenoteerde bedrijven, maar waarbij ondernemingen die zich inlaten met dierproeven, dierproducten, fossiele brandstoffen, wapens of sociale misstanden in de keten van toeleveranciers worden uitgesloten.
Op basis van bovengenoemde criteria vallen een hoop bekende beursgenoteerde bedrijven uit de energiesector, modewereld, de farmaceutische industrie en andere branches af.
Iets meer dan een jaar en drie maanden na de oprichting heeft Vegan ETF niettemin een indrukwekkend beursrendement van bijna 22 procent gehaald, tegen een rendement van iets meer dan 14 procent voor de brede S&P 500-index.
Het fonds wordt beheerd door Claire Smith, CEO en oprichter van vermogensbeheerder Beyond Investing. "De vrees bij marktkenners was aanvankelijk dat het fonds met afwijkende keuzes relatief veel specifieke risico's zou nemen en dus sterkere schommelingen zou kennen dan de markt", legt Smith uit.
Smith, die zelf overtuigd veganist is, werkt al jaren in de beleggingsindustrie en merkte dat ze het steeds lastiger vond om te pleiten voor beleggingen in bedrijven die voor goede rendementen kunnen zorgen, maar waarbij dit gepaard gaat met een hoge prijs voor het milieu. En ze merkte ook dat er nog geen beleggingsfonds was dat specifiek rekening hield met het welzijn van dieren.
"Ik kwam in een situatie terecht waar ik op basis van traditionele financiële criteria een aandeel moest aanbevelen, terwijl dit vanuit milieuoogpunt totaal onwenselijk was en indruiste tegen mijn persoonlijke overtuigingen."
Winnaars selecteren met een vegan beleggingsfonds
De selectiecriteria van het fonds van Smith zijn streng. De basis wordt gevormd door de aandelen van de Solactive US Large Cap index. Vervolgens worden daar alle bedrijven uitgehaald die zich inlaten met dierproeven, dierlijke producten, de financiering van fossiele brandstoffen en andere activiteiten die schadelijk zijn voor het milieu. Ook producenten van fossiele brandstoffen en wapenfabrikanten zijn uitgesloten.
Hiermee valt bijna de helft van de grootste beursgenoteerde bedrijven in de Verenigde Staten af. Smith kan vervolgens kiezen uit een selectie van 280 aandelen, waarbij deze ondernemingen gescreend worden op basis van duurzaamheidscriteria. Elk halfjaar wordt de selectie van aandelen aangepast.
De selectiecriteria van Vegan ETF pakten bijzonder goed uit tijdens de coronapandemie afgelopen jaar. Luchtvaartmaatschappijen, exploitanten van cruiseschepen, energiebedrijven en kledingketens hadden het afgelopen jaar relatief zwaar op de beurs. En die sectoren zijn ondervertegenwoordigd in het fonds van Smith.
Het beleggingsfonds van Smith steekt wel geld in producenten van plantaardige vleesvervangers zoals Beyond Meat, maar heeft geen grote posities in de bedrijven uit de levensmiddelensector. Voedingsbedrijven die zich op vegan producten richten, zijn vaak niet groot genoeg op de beurs om in aanmerking te komen voor opname in de Vegan ETF.
Het fonds van Smith kwam vanwege de selectiecriteria uit bij een sterke nadruk op technologiefondsen, die goed zijn voor een weging van 37 procent binnen de Vegan ETF, aldus informatiespecialist Morningstar.
Ethisch beleggen in techfondsen is niet altijd eenvoudig
Technologie gerelateerde aandelen passen over het algemeen beter bij de criteria van de Vegan ETF dan sommige bedrijven uit de grondstoffensector of producenten van levensmiddelen.
"Technologie ligt vaak aan de basis van vooruitgang in de maatschappij", zegt Smith. "Dus het is op zich niet vreemd dat de nadruk van dit fonds ligt bij bedrijven die voorop lopen bij verandering."
Toch zullen sommige beleggingen van de Vegan ETF wellicht leiden tot gefronste wenkbrauwen. Neem bijvoorbeeld de keuze voor Uber, de taxi-app die soms het verwijt krijgt bij te dragen aan het fileprobleem in grote steden als Chicago, Londen en New York.
Of Facebook: een bedrijf dat afgelopen jaar te maken kreeg met een tijdelijke adverteerdersboycot, omdat het socialmediaplatform te weinig zou doen aan het weren van haatdragende posts.
Smith spreekt van een balanceeroefening als het om dergelijke bedrijven gaat. In het geval van Uber ligt het probleem volgens haar ook bij gemeenten die te weinig hebben geïnvesteerd in openbaar vervoer, waarbij Uber zich als alternatief heeft opgeworpen. "We kunnen wel degelijk druk uitoefenen op zo'n bedrijf, als we duidelijk willen maken waar wij vinden dat het naartoe moet."
Wat betreft Facebook let Smith wel op de manier waarop de socialmediagigant omgaat met opruiende en haatdragende berichten. Maar ze wijst er ook op dat Facebook een positieve rol speelt bij het vergroten van het bewustzijn rond klimaatvraagstukken en de populariteit van veganisme.
"Facebook valt niet per definitie in een verboden categorie", zegt Smith. "Het bedrijf opereert in een eigen ecosysteem waar het de mogelijkheid heeft om goed te doen of schade aan te richten, afhankelijk van de keuzes die Facebook maakt. Dat houden we dus in de gaten."
Outperformance met ethische keuzes: dat kost wel wat
De kritische analyse die Smith met Beyond Investing doet bij het maken van beleggingskeuzes, brengt ook extra kosten met zich mee.
De Vegan ETF heeft een kostenratio van 0,6 procent van het beheerd vermogen. Dat is fors vergeleken bij indexfondsen die simpelweg de S&P 500-index volgen. Daar vind je ETF's met een kostenratio van afgerond 0,1 procent.
Volgens Smith zijn de hogere kosten goed te verdedigen, gelet op de strenge selectiecriteria van de Vegan EFT op het gebied van klimaat, mensenrechten en dierenwelzijn.
"Beleggers erkennen dat het werk dat we doen waarde heeft. Het identificeren en uitsluiten van bedrijven op basis van de criteria die we hanteren, is niet altijd een simpel klusje. Dat zie je alleen al aan het feit dat er bijzonder weinig fondsbeheerders zijn die dit doen", zegt Smith.
Tegelijk groeit de markt voor duurzame beleggingsfondsen sterk. De vraag is dus of beleggers bereid zullen blijven om een relatief hoog kostenpercentage te accepteren van de Vegan ETF.
Volgens Smith is toenemende concurrentie van andere duurzame beleggingsfondsen echter positief. Dit betekent immers dat andere vermogensbeheerders een sterkere voorkeur zullen hebben voor de aandelen waarin de Vegan ETF al belegt, wat goed is voor het rendement van die aandelen. "Als anderen ons gaan navolgen, heeft dat een positief effect op de performance."